در گلیکولیز میزان تولید انرژی بستگی به انجام شدن فسفریلاسیون اکسیداتیو دارد.
در شرایط بی هوازی در گلبول قرمز و سلولهایی که فاقد میتوکندری هستند(مانند قرینه و) امکان اکسیداسیون NADH وجود ندارد در نتیجه NADH صرف احیاء پیروات و تبدیل آن به لاکتات می شود.
نهایتاً در گلبول قرمز از تجزیه یک مولکول گلوکز 2 مولکول ATP تولید می شود.
نکته: در گلبول قرمز چون میتوکندری ندارد و ذخایر NAD+ هم به حد کافی موجود نیست پس آنزیم لاکتات دهیدروژناز پیروات را به لاکتات تبدیل می کند تا این نیاز تأمین شده و برای واکنش ⑥ گلیکولیز مصرف شود.
در شرایط هوازی در سلول میتوکندری دار اکی والانهای احیاء NADH به 2 طریق وارد میتوکندری می شوند.
1-شاتل مالات-آسپارتات
2-شاتل گلیسرول 3 فسفات
شاتل مالات -آسپارتات
این شاتل که در کبد کلیه و قلب وجود دارد به ازاء هر مولکول NADH که از طریق این شاتل وارد میتوکندری می شود 2/5 مولکول ATP تولید می شود پس به ازای هر مولکول گلوکز که تولید 2 مولکول NADH می کند 5 مولکول ATP تولید می شود .
آنزیم های این شاتل: مالات دهیدرژناز سیتوزولی و میتوکندری، آسپارتات ترانس آمیناز میتوکندری و سیتوزولی
سوبسترای اولیه برای این شاتل اگزالو استات است.
ناقل ها: انتقال دهنده ناهمسوی مالات/α-کتوگلوتارات و انتقال دهنده ناهمسوی گلوتامات/آسپارتات
شاتل گلیسرول 3فسفات
در عضله اسکلتی و مغز وجود دارد.
سوبسترای اولیه این شاتل دی هیدروکسی استن فسفات است.
به ازای هر مولکول NADH که وارد می شود 1 مولکول FADH2 حاصل شده که معادل 1/5 مولکول ATP است. پس بطور کلی به ازای هر مولکول گلوکز که تولید 2 مولکول NADH می کند، 3 مولکول ATP تولید می شود.
پس نهایتاً در مسیر گلیکولیز در شرایط هوازی کل میزان ATP اگر در مسیر شاتل مالات-آسپارتات 7 مولکول ATP است و اگر مسیر از شاتل گلیسرول 3 فسفات باشد 5 مولکول ATP تولید می شود.
درباره این سایت